Η ολική αρθροπλαστική ισχίου ουσιαστικά αποτελεί μια επέμβαση αντικατάστασης της κατεστραμμένης άρθρωσης από μια τεχνητή πρόθεση. Η πλέον συχνότερη αιτία είναι η οστεοαρθρίτιδα, ενώ σε μικρότερο βαθμό ευθύνονται η ρευματοειδής αρθρίτιδα και άλλα φλεγμονώδη νοσήματα, η οστεονέκρωση της μηριαίας κεφαλής, το τραύμα, το δυσπλαστικό ισχίο, η αστοχία προηγούμενων επεμβάσεων κ.α.
Ο σκοπός του χειρουργείου είναι η ύφεση του πόνου και η αύξηση της κινητικότητας και λειτουργικότητας του ασθενούς, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής του.
Ο τυπικός ασθενής αναφέρει επίμονο άλγος, χωλότητα, μείωση της απόστασης βάδισης, νυκτερινό πόνο, δυσκολία στην ένδυση (παπούτσια, κάλτσες) και χαρακτηριστικές παραμορφώσεις του κάτω άκρου. Συνήθως έχει προηγηθεί μια σημαντική περίοδος συντηρητικής αγωγής που περιλαμβάνει απώλεια βάρους, τροποποίηση των δραστηριοτήτων, αναλγησία, φυσιοθεραπείες, βοηθήματα (μπαστούνι) και ενδαρθρικές εγχύσεις φαρμάκων.
Η διάγνωση τίθεται μετά από τη λήψη ιστορικού και την ανάλογη φυσική εξέταση, ενώ επιβεβαιώνεται με τον ακτινολογικό έλεγχο. Πάντα πρέπει να συσχετίζονται τα κλινικά ευρήματα και σημεία ώστε να αποκλείονται παθήσεις με παρόμοια συμπτωματολογία αλλά διαφορετική θεραπευτική προσέγγιση.
Η επέμβαση γίνεται υπό ενδορραχιαία αναισθησία και ελαφρά μέθη. Μετά την προσπέλαση της άρθρωσης, η μηριαία κεφαλή αφαιρείται ενώ ο μηρός και η κοτύλη (η υποδοχή της κεφαλής στη λεκάνη) διαμορφώνονται κατάλληλα, ώστε να υποδέχονται τις αντίστοιχες τεχνητές προθέσεις. Τα υλικά των προθέσεων αποτελούνται συνήθως από τιτάνιο, ανοξείδωτο ατσάλι, κεραμικά και πολυαιθυλένιο. Ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να χρησιμοποιείται και βιολογικό τσιμέντο. Ακολουθεί συρραφή των μαλακών μορίων και του δέρματος. Ο καθαρός χειρουργικός χρόνος είναι περίπου μία ώρα. Ο ασθενής σηκώνεται και κάθεται το ίδιο απόγευμα ενώ σε λίγες ημέρες δύναται να εξέλθει του νοσοκομείου με οδηγίες.
Κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό να υπάρχει σωστή και ειλικρινής ενημέρωση του ασθενούς σχετικά με την επέμβαση, ώστε να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος και προετοιμασμένος για την όλη διαδικασία. Τα προγράμματα ταχείας ανάρρωσης που ακολουθούνται έχουν σαν στόχο τη γρηγορότερη αλλά και ασφαλή αποκατάσταση του ασθενούς ενώ ταυτόχρονα μειώνεται ο χρόνος νοσηλείας. Πρόκειται για μια ομαδική προσπάθεια στην οποία συνεργάζεται ο κατάλληλα εκπαιδευμένος χειρουργός (ανάλογη προσπέλαση, μικρή απώλεια αίματος και χειρουργικός χρόνος, σεβασμός στους ιστούς) με την αναισθησιολογική ομάδα (πρωτόκολλα αναλγησίας), το φυσιοθεραπευτή (άμεση και εντατική κινητοποίηση) και το νοσηλευτικό προσωπικό.
Πρέπει να τονιστεί ότι πρόκειται για μια μεγάλη επέμβαση με σχετικούς κινδύνους και πιθανές επιπλοκές. Είναι σημαντικό να εκτελούνται ελάχιστα παρεμβατικά με μικρές τομές και μικρή απώλεια αίματος. Το πλέον σημαντικό όμως είναι το καλό τελικό λειτουργικό αποτέλεσμα του ασθενή (ίσο μήκος σκελών, φυσιολογική βάδιση, ύφεση του πόνου) με μια αρθροπλαστική που θα αντέξει σε βάθος χρόνου χωρίς επιπλοκές.
Τελευταία έχουν σημειωθεί σημαντικές εξελίξεις στο χώρο της αρθροπλαστικής ισχίου σχετικά με τα υλικά και το σχεδιασμό των προθέσεων. Μια λογική είναι να χρησιμοποιούνται προθέσεις με αξιόπιστα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, οι οποίες αποτελούν και σημεία αναφοράς και σύγκρισης για τις άλλες προθέσεις. Γενικότερα, η ολική αρθροπλαστική ισχίου αποτελεί μια πολύ συχνή και επιτυχή επέμβαση για την αντιμετώπιση της αρθρίτιδας, ενώ πάνω από το 95% των ασθενών μένει πολύ ικανοποιημένο.
Η κατάλληλη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας ξεκινά με την ορθή διάγνωση και την αναγνώριση πιθανών αιτιών της υποκείμενης νόσου. Κρίνεται πολύ σημαντικό να συσχετίζονται οι πληροφορίες από ένα καλό ιστορικό με τα σημεία της κλινικής εξέτασης και τα αντίστοιχα ακτινολογικά ευρήματα, ώστε να αποκλείονται άλλες παθήσεις με παρόμοια συμπτωματολογία.
